logo 1
Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie

Gazelle, Dieren

In 1892 stichtten postbode Willem Kölling en kachelsmid Rudolf Arentsen uit Dieren een rijwielhandel. In 1902 vervaardigden ze rijwielen onder de naam Gazelle. Kort nadien startten zij ook met de fabricage van motorrijwielen, die echter spoedig werd stopgezet wegens gebrek aan succes.

gazelle-1

gazelle-2
In 1931 werd een nieuwe poging ondernomen die ditmaal duurde tot 1956, toen het inzakken van de markt fataal werd voor de productie van motoren. Wel werden daarna nog enkele jaren Gazelle bromfietsen gemaakt. De productie van motoren was uitgebreid tot de levering van motorbakfietsen, driewielige trucks en aanverwante voertuigen die aftrek vonden bij melkventers en groenteboeren.

Gazelle 1934 04 04advertentie april 1934

Voortbordurend op de gemotoriseerde driewieler voor de melkboer, bouwde de motorenafdeling van Gazelle in Aalten in 1959 een voertuigje op vier wielen, met een cabine en met een grote vlakke laadvloer. Het wagentje was uitdrukkelijk bedoeld voor lokaal gebruik, voor bestelwerk, en dergelijke. Een maximumsnelheid van veertig kilometer was dus geen bezwaar, zeker omdat daardoor het draagvermogen hoog kon worden.
Er was ook een versie die begrensd was op twintig kilometer en daarvoor had men geen rijbewijs nodig, een groot voordeel voor bijvoorbeeld een kruidenier of een melkboer. Bij 20 km/u kon er 1500 kg en bij 40 km/u 100 kg op de laadvloer geladen worden. De Gazelle truck werd voortbewogen door een 200cc motor van Sachs (later 280cc), links achter de laadvloer gebouwd die het linker achterwiel aandreef met een ketting.
Ondanks dat Gazelle vrijwel niets aan promotie deed, zijn er toch een groot aantal van verkocht, onder andere aan een groot levensmiddelenbedrijf dat er honderd tegelijk bestelde.

Gazelle 19580000 gazelleDe Gazelle truck in 1958 voor De Gruyter

gazelle 19590000 gazelle

Gazelle 1961 02 Bakker 2De links achter gemonteerde Sachs motor. De ketting naar het achterwiel is nog niet aangebracht.

Gazelle 1961 02 Bakker 1De Gazelle truck in 1961. Ten opzichte van het model van 1959 zijn de ramen wat vergroot, met name die van de portieren.

Hieronder een tekening van de Gazelle truck type 4 MT 1500 uit 1964. De prijs voor basisversie met de 280cc tweetaktmotor, compleet met portieren voorzien van schuifruiten, panoramische voorruit, ruitenwisser, etc. bedroeg 4775 gulden. De meerprijs voor de 400cc tweetaktmotor was 265 gulden. Verder kon apart een open laadbak of een gesloten carrosserie worden bijbesteld.

Gazelle 1964 Bakker

Gazelle 1972 Bakker 1Het model 4 MT 1500 in 1972

Gazelle 1972 Bakker 2

gazelle elektrotruck lichtLichte elektrotruck van Gazelle

gazelle-3In 1970 verscheen Gazelle Truckbouw op de RAI met een klein stadsautootje met een tweetakt benzinemotor. De opbouw was voornamelijk van polyester. Om bij de twee zitplaatsen te komen moest het voorfront voorover geklapt worden. Het autootje had een draaicirkel van slechts 5 meter en was met een lengte van 1,9 meter bijna overal te parkeren. Het stadswagen project is niet verder van de grond gekomen en het prototype bleef in een hoek van de fabriek staan. In 1975 werd de Gazelle-Truckbouw divisie overgenomen door Accles & Pollock B.V. dat de bedrijfswagens onder de naam Apollo ging fabriceren, maar niet meer aan een project voor een personenauto of een stadsauto begon. Het prototype werd in 1991, samen met een partij andere delen en rollend materieel verkocht aan de voormalige DDR.