Rijvergunningen Groningen 1899 t/m 1905

Laatst bijgewerkt: 18 juli 2022

Het register van de stad Groningen bevat de aanvragen voor rijvergunningen voor de gemeente Groningen in de periode 1899 tot en met 1905. De afgiftedata lopen (grotendeels) parallel met de afgifte van de rijksnummers. Wel valt hieruit te concluderen dat mensen jaren met een provinciale vergunning rondreden alvorens een rijksvergunning aan te vragen. Zie hiervoor dit Excel-bestand (dit wordt gedownload).

In 1899 werd door de gemeenteraad van Groningen de volgende verordening uitgegeven:

Vergunning uit archief Gemeentebestuur van Groningen (1399-8273)
De voorwaarden voor de verleende concessies betreft, naast een groot aantal verkeersregels, nog 2 belangrijke bepalingen, nrs 2 en 3:

Voorwaarden uit archief Gemeentebestuur van Groningen (1399-8273)

De keuring werd verricht door de Hoofdman Brandwacht die, na goedkeuring, een keurmerk op een duidelijk zichtbare plaats op het voertuig aanbracht.

Van de 167 aanvragers voor een vergunning zijn er uiteindelijk maar 8 voertuigen in de gemeente Groningen gekeurd en van een keurmerk voorzien.

Van de auto’s is niet bekend waar dit merk werd geplaatst maar van de motoren (vergunning nummer 1 en 2) zijn de keuringsbrieven bewaard gebleven: “Zichtbaar onder den lantaarn, schroefkoppen zijn uitgehold en weder met tin gevuld waarin de merken zijn aangebracht”.

De volledige lijst met keurmerken:

Lijst van aangebrachte keurmerken, uitsnede uit lijst van archief Gemeentebestuur van Groningen (1399-8272)

In het overzicht ontbreekt nummer 3 terwijl de aanvrager wel een vergunning kreeg voor het rijden met een motor of automobiel.
R. U. Hendriks (nummer 5) schrijft bij zijn verzoek voor een vergunning dat deze hem al door Amsterdam is verleend maar zijn motordriewieler is dan weer wel van een keurmerk voorzien.
W.A. van Dam (nummer 1) sluit bij zijn aanvraag een brochure in van de Werner motocyclette waarvoor hij een vergunning aanvraagt, hij dient dus geen aanvraag in voor de Benz met Rijksnummer 1 (!)

Brochure Werner uit archief Gemeentebestuur van Groningen (1399-8273)

Alle aanvullende gegevens op de lijst met uitgegeven vergunningen zijn te vinden in het overzicht van Rijvergunningen Gemeente Groningen (zie hieronder). Van vergunninghouders die later een Groninger kenteken aanvragen is deze informatie als opmerking bij het betreffende kenteken te vinden.

Dat deze vergunningen enige ergernis opwekken blijkt overigens uit dit krantenartikel:

Algemeen Handelsblad, 28-11-1902

Er blijkt een groot verschil te zitten tussen de lijst met aanvragen voor de rijvergunningen en de rijksvergunningnummers: in onderstaande lijst staan 167 volgnummers, terwijl er in de rijksvergunninglijst maar 12 Groningse volgnummers aanwezig zijn. Het verschil van 155 nummers zit in het feit dat ook eigenaren van motorfietsen een rijvergunning moesten aanvragen (zoals ook in andere provincies), maar ook dat er auto-eigenaren waren die nooit een rijksvergunning hebben aangevraagd.

Bron tekst en afbeeldingen: Groninger Archieven