logo 1
Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie

Opgelost: Wat voor auto is dit? (Adler)

mercedes freek 1a
13 februari 2017: Freek van Leeuwen kreeg kort geleden een goede vriend op bezoek met een verzameling stereofoto's. Het waren in hoofdzaak vakantiekiekjes. Op een aantal foto's is een auto te zien, de meest duidelijke foto staat hierboven (klik op de foto voor een grotere versie).
Freek schrijft: “Natuurlijk ben ik op zoek gegaan naar merk en type. De puntige grille lijkt duidelijk te wijzen naar Mercedes, maar er zijn ook andere merken die deze grille hebben gebruikt. Niettemin houd ik het op Mercedes, ook gezien de dubbele koplampen.
Het is mogelijk dat het een Mercedes-Knight is, met de bekende schuivenmotor. Het zou ook een compressormotor kunnen zijn, die juist in die vroege jaren twintig verscheen. Dan zou het model de 10/40 moeten zijn, of de 10/40/65. De motorkap telt aan de zijkant 13 luchtsleuven.
Het logo op de grille heeft me nogal bezig gehouden. In die vroege jaren twintig had Mercedes een driepuntige ster zonder cirkel die op de flanken van de puntige grille stond. Maar deze auto heeft een logo midden op de punt van de grille. Ik vond echter een foto van een Mercedes uit die periode met net zo'n embleem-in-het-midden.
Overigens heb ik wel de historie gevonden van de eigenaar. Het kenteken L-2285 staat sinds 1916 op naam van de uitgever, drukker en later kunsthandelaar Willem Scherjon uit Utrecht. Hij was in de jaren 20 en 30 een bekende figuur in de Nederlandse kunstwereld en heeft diverse moderne kunstenaars op weg geholpen. Zijdelings was hij ook betrokken bij het ontstaan van het Kröller-Müller Museum. De foto's zijn gemaakt in de zomer van 1923 in Zwitserland.
Mijn vragen zijn de volgende:
Wat voor auto is dit? Welk merk, type en bouwjaar?
Valt er iets te zeggen over het type motor?
Waar zou Utrechter Willem Scherjon deze auto hebben gekocht? Importeur AutoPalace zat in Den Haag, was er wellicht een agent of dealer in Utrecht?
Hopelijk kan ik met jullie informatie dit verhaal compleet maken.”

14 februari 2017: Hans Jurriëns vermoed dat het hier gaat om een Adler 9/24 1921 – 1924. Deze Adler 9/24 heeft een 4 cilinder zijklepmotor met een boring x slag van 79 x 118 en een inhoud van 2298 ccm. Deze motor levert 24 h.p. bij 2000 t.p.m.

16 februari 2017: Hans Waldeck twijfelt aan Adler, hij schrijft: "De auto met de Spitzkuhler is niet zo eenvoudig. Ik heb diverse (Duitse) merken gevonden met zo'n radiateur én met die twee koplampen. Audi, Mercedes, NSU, NAG en Durkopp hadden allemaal in de periode ook die dubbele koplampen. Ik geloof niet, dat het een Mercedes is. Die radiateuren zijn toch wat groter en vooral breder. Een Adler is het ook niet, want die had het beeldmark - een driehoek, die op de punt staat - meestal juist onder de radiateurmantel zitten en niet erop. Daarnaast hadden Adlers eigenlijk allemaal draadspaakwielen en geen artilleriewielen. Ik denk heel erg aan een Audi Typ C uit 1921, maar sluit de andere mogelijkheden nog niet uit."

16 februari 2017: Ariejan Bos komt met de definitieve oplossing: "Ik ga toch ook wel voor Adler. In die periode werd het Adler-embleem ook wel 'hoog' geplaatst. Niet altijd, maar in het boek van Werner Oswald staat er ook een (p.32 bovenaan). Een ander punt is de draadspaakwielen. Inderdaad hebben alle afbeeldingen met Spitzkühler in mijn archief ook draadspaakwielen, maar bij de vlakke radiateuren is dat zeker niet het geval. Waarom weet ik niet.
Dan is er nog die andere auto die mij eigenlijk meer intrigeert. Ik heb het vage gevoel van een Delahaye, maar heb niet genoeg info uit deze periode om dat te kunnen bewijzen. Andere suggesties heb ik op dit moment niet."

17 februari 2017: Volgens Jac Maurer kan deze Adler bij de firma Gebr. Nefkens in Utrecht zijn gekocht. Die waren daar sinds 1916 gevestigd. Nefkens is een tijd importeur geweest en heeft de laatste Adler in 1931 verkocht.