logo 1
Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie

Opgelost: de bloemenauto uit Zeist en Driebergen

zeist en driebergen mystery Flower show 1
24 juni 2021: James Wheildon uit Engeland probeert de historie te achterhalen van een op zijn zachtst gezegd bijzondere auto die hij in bezit heeft. Het is een vierwielige dos-à-dos vierzitter met een (duidelijk zichtbaar) buizenframe. Een eencilinder Soncin motor, gedateerd 1900, drijft via riemaandrijving een grote poelie op de achteras aan waar zich ook een tweeversnelling epicyclische Bozier transmissie bevindt. Oorspronkelijk beschikte het voertuig over velgremmen op de achterwielen. In de loop der jaren is de achteras gemodificeerd.
De onderste foto is op 28 september 1962 in het Engelse The Autocar geplaatst, met de vermelding dat die is genomen in het toenmalige Nationaal Automobiel Museum in Driebergen. De bovenste foto blijkt te zijn genomen tijdens een bloemencorso in ver vooroorlogse jaren (klik hier voor een grotere versie). Wheildon vond ook uit dat de auto ooit via de firma Broedelet in Zeist is verhandeld. Maar daarmee houdt Wheildons kennis op en hij doet derhalve een beroep op wat hij noemt Nederlandse oldtimerdetectives.

zeist en driebergen mystery

25 juni 2021: Freek van Leeuwen schrijft: "Intrigerend hoor, dat voertuigje van James Wheildon. Louis Soncin is zijn bedrijfje gestart in 1899 en heeft het al in 1902 overgedaan aan meneer Gregoire. Hij heeft dus slechts drie jaar lang motoren gebouwd.
In december 1938 heeft auto-importeur H. Englebert in Den Haag ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum een expositie gehouden van oude automobielen. De oudste was een Benz uit 1890, maar er was ook een Soncin-Paris uit 1894 (!). Hoe Englebert aan dat bouwjaar is gekomen, is niet duidelijk. De Auto Kampioen heeft een verslagje van de expositie gepubliceerd, maar daarin staan geen details over de Soncin.
Het is niet uitgesloten dat Englebert in 1938 het voertuigje Soncin heeft genoemd omdat die naam nu eenmaal op de motor stond. Per slot van rekening sloegen ze met het bouwjaar de plank ook flink mis.
Maar ik zou graag nog wat meer weten. Wat is de herkomst van de corso-foto? En waar heeft meneer Wheildon de link met Broedelet gevonden?"

24 september 2021: In CB 2012/2 gaf Ariejan Bos ons een lijst met alle drie- en vierwielige motorrijtuigen die tot 1968 gestaan hebben in het automuseum van Riemer in Driebergen. Fons Alkemade bladerde nog eens door het boekje van Marinus Schroevers, dat als een soort catalogus van het museum gezien kan worden, en trof op pagina 39 de beschrijving van een voertuig dat niet in de lijst staat. Schroevers, en dus vermoedelijk ook Riemer, hielden dit voertuig op het werk van een pionier uit de begintijd van de auto. Het was een eenvoudige metaalconstructie, met een Frans motortje en voorzien van vier “transportfietsbanden”. “Toen ik dit las, besefte ik meteen dat ik dit karretje kende. Ik had het zelfs met eigen ogen gezien maar niet in Driebergen (daarvoor ben ik te laat geboren). Jaren geleden op een Vehikel had een handelaar een A4tje opgehangen waarop zoiets stond als: 'Te koop: Soncin 1900'. Nu ken ik mijn Franse automerken en ik herkende dit merk en wist dat het iets bijzonders moest zijn. De handelaar had het voertuig niet naar de beurs meegenomen maar enige weken later mocht ik het komen bewonderen in zijn garage. Het bleek een door een enthousiaste soldeerder in elkaar gezette tamelijk ingenieuze en degelijke constructie waarin het motortje, van het merk Soncin inderdaad, er een beetje verloren bij hing. Aan de duidelijk Hollandse fietsbanden uit de jaren 20/30 werd wel duidelijk dat dit geen Franse auto van rond 1900 kon zijn. De eigenaar vertelde me nog dat het ding van de familie Broedelet afkomstig was. Ik heb het vehikel niet gekocht maar wie schetst mijn verbazing toen ik niet heel veel later vernam dat een mij bekende autorestaurateur het wel op de kop had getikt, maar dan eigenlijk alleen omdat hij het oude motortje graag wilde hebben. De rest van de auto heeft hij uiteindelijk gesloopt. Weer een tijd later ben ik erachter gekomen wat dit nu werkelijk geweest is. Op de website van de vereniging Oud Seyst staat onder andere een serie foto's die te maken hebben met de autohandel van de Zeister firma Broedelet. Tussen die foto's ontdekte ik, verdomd, een 'eigenbouw' die gekiekt is tijdens een soort bloemencorso in het dorp ergens rond 1930: ons vehikel! Het is nu de vraag of Riemer de bezoekers van zijn museum willens en wetens voorhield dat hij een pioniersauto had staan of dat hij werkelijk niet wist dat het hier om een Broedelet van 1930 ging.”
(Opm. webmaster: zie voor meer foto's Het Conam Bulletin van herfst 2021).

Soncin c web

24 september 2021: Uiteraard hebben we naar aanleiding van de reactie van Fons Alkemade James Whieldon om commentaar gevraagd. Hij reageerde als volgt (vertaald uit het Engels):
‘Mijn dank voor dit verhaal over de auto. Het is goed om een datum te kennen voor het bloemenfestival van rond 1930. Ik denk dat je niet naar de wielen moet kijken voor een datum. De originele wielen waren waarschijnlijk verwijderd wegens gebrek aan banden en daarom werden Nederlandse fietswielen gebruikt om de auto mobiel te maken. Het buisvormige chassis is prachtig gemaakt en is naar mijn mening niet iets dat ‘zomaar’ in elkaar is gezet. Ik veronderstel dat de vraag is: ziet de auto er als nieuw uit op de bloemenfestivalfoto? Ik denk niet dat de foto voldoende kwaliteit heeft om deze vraag te kunnen beantwoorden.
Ik weet zeker dat het chassis ouder is dan 1930, maar ik had er niet aan gedacht dat het een Franse auto zou kunnen zijn, hoewel hij wel een Franse motor heeft. Misschien komen jullie speurders met iets positiefs op de proppen van vóór de datum van dat bloemenfestival. Nogmaals bedankt voor jullie hulp hierin.’