logo 1
Contactgroep Auto- en Motorrijwiel Historie

A.S. - Schmidt’s Automobiel- en Motoren handel

A.S.-embleemSchmidt's Auto- en motorenhandel -opgericht door Pieter Schmidt- was sinds 1916 gevestigd in Middenbeemster als specialist op het gebied van de vrachtauto-handel en -reparatie. Pieter Schmidt was schilder van beroep, maar bouwde geheel zelfstandig het autobedrijf op. In 1928, begon Schmidt met de import van het Amerikaanse truckmerk Republic. Dit merk werd in Nederland voornamelijk aan autobusmaatschappijen verkocht. Maarsse & Kroon kocht in 1929 een Republic bus waarop een Verheul carrosserie werd gemaakt (deze bus met chassisnummer 300340 werd in 1943 bestemd voor de sloop). De N.Z.H. kocht in december 1931 drie Republic bussen, voorzien van een carrosserie van de fa. Asjes te Alkmaar.

as-1928-01-schmidt-RAIRepublic chassis en bussen op de RAI-tentoonstelling van 1928. Volgens de tekst is "de 'Republic'-autobus een salon met fauteuilzittingen en allerlei accomodatie, een 6-cyl. moter die geruischloos loopt en 70 k.m. per uur kan maken. Van deze mooi bussen loopen er al heel wat in ons land: in Utrecht, op de lijnen om Hoorn en Alkmaar, bij de kunstzijdefabrieken te Ede, enz. De 'Republic'-autobussen zijn prachtige Amerikaansche wagens, die er zijn mogen!"

 A.S.-Schiphol

In 1928 werd door Schmidt een eigen chassis ontworpen, waarbij men gebruik maakte van zowel Nederlandse als buitenlandse (voornamelijk Amerikaanse) componenten en onderdelen. Het chassis werd op de markt gebracht onder de naam A.S. en werd voor het eerst geëxposeerd op de R.A.I. in 1930.

Rond die tijd verhuisde de firma Schmidt van Middenbeemster naar het Paramariboplein in Amsterdam. In 1932 werden twee A.S.-bussen aan de N.Z.H. geleverd. Deze wagens waren voorzien van een Amerikaanse Lycoming-benzinemotor van 85 pk. en van een Asjes-carrosserie voor 26 zit- en 5 staanplaatsen. Later werd aan de N.Z.H. nog eenzelfde bus plus drie bussen met Beynes carrosserie afgeleverd. Ook Maarsse & Kroon werd een goede klant. Deze A.S.-bussen werden zowel als lijnbus en als tourbus afgeleverd.

A.S.-Maarse-en-Kroon

Op de RAI-tentoonstelling van 1934 exposeerde Schmidt verschillende autobuschassis, waaronder één die met een Kromhout-motor was uitgerust en waarin plaats was voor 32 personen. Ook in 1934 werd de naam van de firma gewijzigd in "Nederlandsche Automobielfabriek Schmidt" en werd tevens de import van Leyland-trucks ter hand genomen. De firma was nu gevestigd aan de Hoofdweg 28 te Amsterdam.

In 1935 bestelde de N.Z.H. een serie van negen A.S.-bussen, voor het eerst met een dieselmotor van het type Kromhout 3 LW. Deze diesels trilden nogal sterk en veroorzaakten daardoor scheuren in het chassis. In 1936 werd de naam opnieuw gewijzigd, want op de RAI exposeerde nu "Schmidt's Auto- en Motorhandel" een A.S. autobuschassis met Amerikaanse Continental motor.

In 1939 werd voor de N.Z.H. een frontstuurchassis met Hercules-6-cylinder diesel gebouwd, een zeer modern aandoende wagen. A.S. is het eerste Nederlandse automerk waarvan op het chassis enkele tientallen autobus-carrosserieën zijn gebouwd.

In 1935 reden er 43 geregistreerde A.S. bussen in Nederland en in 1939 waren dat er zelfs 48. Een groot aantal daarvan, zestien stuks, werden geleverd aan de N.Z.H. en zes stuks aan Maarse & Kroon met zes stuks. Andere bedrijven hadden één of twee exemplaren in gebruik. De meeste A.S. bussen werden voorzien van een Kromhout-motor, terwijl de carrosserie kon worden geleverd door onder andere Asjes, Beynes, Hainje en anderen. Een aantal van deze bussen heeft de oorlog overleefd en in 1960 reden er nog 14 rond of stonden althans geregistreerd.

A.S.-touringcar

In de naoorlogse jaren verhuisde Schmidt naar Alkmaar en zette de bouw van A.S.-chassis voort, onder andere met moderne 3-assers. Men maakte toen gebruik van Amerikaanse Cummins-motoren, terwijl ook vele andere onderdelen uit de U.S.A. werden betrokken.

A.S.-drieasser

Naast chassis voor autobussen werden door Schmidt ook truckchassis geleverd, voorzien van een Cummins dieselmotor, Timken-assen en een Fuller versnellingsbak.

as-1957-02

AS 19590000 schmidtDe stand van Schmidt op de BedrijfsautoRai van 1959

In 1960 vestigde Schmidt zich opnieuw in Amsterdam waar het actief bleef met de bouw van truck- en buschassis. Tegen het einde van de jaren zestig werd het laatste chassis afgeleverd en verdween het merk van de markt.

Bronnen:
Bakker Jan, artikel in Conam Bulletin, november 1994
Heldt, B.H.: 80 jaar Nederlandse Automobielindustrie, 1976
Wallast M.: Historisch overzicht van de Nederlandse Automobielindustrie, 1979